Af hverju vill ég stækkun ÁLVERSINS?

Nú göngum við Hafnfirðingar að kosningaborðinu þann 31 mars, ekki er að undra þótt fólk sé í óvissu með hvort það eigi að vera með eða á móti stækkun álversins, en hafa ber það í huga að ef við höfnum því núna eru litlar líkur á að við afturkallað þau mistök.

Af hverju vill ég stækkun? Ég hef tekið saman nokkra punkta sem gera það að verkum að ég er harðákveðinn í því hvað ég muni kjósa, hér koma nokkrir af þeim sem ég hef tekið saman ásamt fleyri upplýsingum:

31. mars nk. göngum við Hafnfirðingar að kjörborðinu til að kjósa um framtíð Álversins/ISAL í Straumsvík. Það er deginum ljósara að fái fyrirtækið ekki að stækka og dafna mun því verða lokað í nánustu framtíð.

 

 

Álverið í Straumvík hefur verið starfrækt frá því árið 1969, eða í 38 ár.

 

Hversu hættulegur er bíll á 1 km hraða?
Bent hefur verið á athyglisverðan samanburð á magni brennisteinsdíoxíðs við mælingarstöðina á Hvaleyrarholti og hraða á bíl. Í þessum samanburði er hámarkshraði bílsins, t.d. 30 km í íbúðarhverfi, sambærilegur við hæstu leyfilegu mörk brennisteinsdíoxíðs. Þá verður meðalhraði bílsins 0,2 km á klukkustund á ári, en kemst einstaka sinnum upp í 1 km hraða og örfáum sinnum á ári fer hann á 2 km hraða. Tvo mánuði ársins stendur hann síðan kyrr.

 

Hreyfimynd af stækkuðu álveri.

Búið er einnig að setja saman stutta kvikmynd um álverið í Straumsvík og fyrirhugaða stækkun þess og er hægt að skoða hana með því að smella hér .

Enginn vafi er á því að Hafnarfjarðarbær mun að fullu njóta aukinna skattgreiðslna frá Alcan á Íslandi, þótt tafist hafi að samþykkja lagafrumvarp þess efnis.

Við stækkun álversins í Straumsvík verða til um 1200 ný og varanleg störf, þar af um 350 bein störf hjá fyrirtækinu og ríflega tvöfalt fleiri afleidd störf vegna aukinna umsvifa. Heildarstarfsmannafjöldi hjá álverinu verður þá um 850, það munu skapast 550 ný störf í Hafnarfirði.

Yfir 100 fyrirtæki í Hafnarfirði áttu bein viðskipti við álverið á síðasta ári.

ISAL er vottað af umhverfisstaðlinum ISO 14001 eitt fárra fyrirtækja í þessu landi.

Álverið er hluti af nýjasta iðnaðarsvæði okkar Hafnfirðinga.

 Umræður um áhrif loftmengunar frá álverinu í Straumsvík hafa verið á miklum villigötum. Dæmi um það eru þær ásakanir um að losun brennisteinsdíoxíðs sé skaðleg fyrir fólk í nágrenni verksmiðjunnar en slíkar fullyrðingar eiga ekki við nein rök að styðjast, eins og sérfræðingur Umhverfisstofnunar hefur staðfest í fjölmiðlum (sjá hér).  

Ef niðurstöður loftgæðamælinga í nágrenni álversins eru skoðaðar kemur í ljós að styrkur brennisteinsdíoxíðs í lofti var á síðasta ári að meðaltali um 0,56 míkrógrömm á rúmmetra, sem er rúmlega 200 sinnum minni en það magn sem þykir skaðlegt.

Alcan rekur fimmtán álver í heiminum og álverið í Straumsvík er svona í meðallagi stórt og er framleiðslan þar er um 1/15 af heildarframleiðslu Alcan.

Stór hluti raflína að álverinu í Straumsvík verður lagður í jörðu samkvæmt nýju samkomulagi Alcan og Landsnets. Álverið greiðir kostnaðinn og Hafnarfjarðarbær mun ekki bera neinn kostnað af breytingunum. Ekki stendur aðeins til að nýjar línur fara í jörð heldur líka hluti þeirra sem fyrir eru. Sú kvöð fylgir þessu samkomulagi að stækkun álversins verði samþykkt í kosningunum á laugardag.

Þjónustufyrirtæki eru ríflega 800 á öllu landinu og yfir hundrað í Hafnarfirði. Fimmta hvert fyrirtæki í Hafnarfirði hefur lifibrauð sitt alfarið eða að hluta til frá Alcan Ísal, fyrir utan það að fyrirtækjunum mun fjölga verulega má búast við að tekjur fyrtækjanna tvöfaldist.

Samkvæmt útreikningum sem Hagfræðistofnun Háskóla Íslands gerði fyrir Alcan á Íslandi og skilaði af sér í síðustu viku munu beinar tekjur bæjarfélagsins af starfsemi álversins, verði stækkun þess heimiluð, verða um 800 milljónir króna á ári. Aðrar tekjur bæjarsjóðs vegna aukinna umsvifa fyrirtækja sem eiga viðskipti við álverið og annarra afleiddra starfa og umsvifa atvinnulífs í Hafnarfirði verða um 600 milljónir króna skv. útreikningum hagfræðinga Samtaka atvinnulífsins. Þetta jafngildir alls ríflega 60 þúsund krónum á hvern bæjarbúa eða um 250 þúsundum króna á ári fyrir hverja fjögurra manna fjölskyldu.

Umhverfisnefnd Staðardagskrá 21 leggst ekki gegn því að tillaga Alcan að deiliskipulagi fyrir stækkun álversins í Straumsvík.

Fyrirtæki og verkalýðsfélög styðja stækkun.

Stjórn MÁLMS – samtaka fyrirtækja í málm- og skipaiðnaði, vekur athygli á mikilvægi stækkunar álversins í Straumsvík fyrir vöxt og viðgang íslensks málm- og véltækniiðnaðar. Undanfarna áratugi hafi þjónusta við álverið verið meginverkefnastoð margra fyrirtækja í greininni.

Á stjórnarfundi Verkstjórafélags Hafnarfjarðar, sem haldinn var 17. mars síðastliðinn, var samþykkt stuðningsyfirlýsing við stækkun álversins í Straumsvík. Verkstjórafélagið segir að þar starfi margir af félagsmönnum sínum og njóti góðrar starfsaðstöðu.

Félag vélstjóra og málmtæknimanna leggur áherslu á að álver Alcan í Straumsvík verði stækkað, enda verði stækkunin unnin í sátt við umhverfissjónarmið og fullnægi öllum skilyrðum um mengunarvarnir. Þetta var samþykkt á fundi félagsins á dögunum.

Verkalýðsfélagið Hlíf mælir með stækkun álversins í Straumsvík og skorar á Hafnfirðinga að greiða stækkun álversins í Straumsvík atkvæði sitt í væntanlegri atkvæðagreiðslu og renna með því styrkari stoðum undir atvinnulífið í bænum.

Alcan hefur samið við Landsvirkjun og Orkuveitu Reykjavíkur um að útvega þá raforku sem þarf til aukinnar álframleiðslu í Straumsvík. Umsamið meðalafl til nýs hluta álversins í Straumsvík er 465 megavött og umsamin árleg orkukaup 4.074 gígavattstundir. Núverandi orkusamningur er um 335 megavött og 2.932 gígavattstundir.

Heildarkostnaður við stækkunina er áætlaður um 1.200 milljónir bandaríkjadala, eða rúmlega 80 milljarðar íslenskra króna á núverandi verðlagi.

Umhverfisstofnun gaf út starfsleyfi fyrir stækkað álver í nóvember 2005 og það hefur þegar tekið gildi. Í starfsleyfinu eru enn strangari umhverfiskröfur en gerðar voru í samþykktu umhverfismati vegna stækkunarinnar.

Líklegt er að fasteignagjöld af stækkun álversins verði í fyrstu um 400 milljónir króna á ári, eða ríflega 200 milljónir króna umfram það sem greitt yrði af öðru iðnaðarhúsnæði á svæðinu. Þetta bætist við fasteignagjöld af húsum og lóðum sem Alcan á nú á svæðinu, en þau nema líklega nálægt 250 milljónum króna á ári. Alls yrðu fasteignagjöld af álveri Alcans þá um 650 milljónir króna á ári. Hafa ber í huga þegar þessar fjárhæðir eru skoðaðar að húsakostur Alcans eru afskrifaðar mun hraðar í fasteignamati en flest annað atvinnuhúsnæði.

Margir hafa mjög ranga sýn á starfsemi ISAL. Þeir halda að starfsfólkið starfi við óviðunandi mengun allan daginn og óþrifalegar aðstæður. Þetta er á miklum misskilningi byggt. Það segir sig sjálft að starfsfólk myndi ekki vinna hjá ISAL í 30 til 35 ár ef aðbúnaður starfsmanna væri ekki góður.

Orkusamningar ISAL renna út árið 2014, eftir 7 ár og engin veit hvað gerist eftir það. Að óbreyttu gæti þá lokun verksmiðjunnar blasað við.

Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins, skrifaði nýlega athyglisverðan pistil. Þar kemur hann inn á þau sjónarmið sem víða heyrast, að ekki sé þörf á nýjum störfum í tengslum við stækkað álver í Straumsvík, vegna þess að það sé svo mikil þensla í þjóðfélaginu og nóg um atvinnu.
     Í grein sinni spyr Sveinn: Þurfum við tekjur og störf? 
"Vitað er að tekjur bæði ríkis og Hafnarfjarðarbæjar munu stóraukast svo nemur mörgum milljörðum á ári ef stækkun álversins verður að veruleika. Andstæðingar framkvæmdanna telja það raunar alls óviðeigandi að draga slík aukaatriði inn í umræðuna. Þá er gert lítið úr þeim vel launuðu störfum sem verða til við stækkun verksmiðjunnar. Það er greinilegt að verulegur hópur fólks á Íslandi telur það litlu eða engu máli skipta hvort við nýtum orkulindir þjóðarinnar til að skapa útflutningstekjur, ný störf og skatttekjur til ríkis og sveitarfélaga.

Hagvöxtur á Íslandi hefur verið verulegur undanfarin ár. Gallinn er bara sá að hann byggist að verulegu leyti á einkaneyslu. Viðskiptahalli er mikill og viðvarandi. Hagvöxturinn er sem sé að verulegu leyti tekinn að láni erlendis. Allar nágrannaþjóðir okkar keppast við að laða til sín erlenda fjárfestingu og byggja upp varanlegan hagvöxt með útflutningi vöru og þjónustu. Það er ills viti ef íslenska þjóðin er farin að trúa því að við þurfum ekki á því að halda að nýta auðlindir okkar til að skapa útflutningsverðmæti og vel launuð störf. Margir virðast halda að verðmætasköpun sé aðallega á hendi ríkis og  sveitarfélaga en litlu máli skipti hvort fyrirtækin fara eða vera, lifa eða deyja. En það er auðvitað argasta vitleysa. Við getum ekki til lengdar lifað á því að flytja inn og selja hvert öðru flatskjái og bíla, fjármagnaða með erlendum lánum. Vonandi þarf ekki stórkostleg efnahagsáföll til þess að sannfæra þjóðina um að við þurfum á arðbærri framleiðslu og útflutningstekjum að halda."

Á þeim 40 árum sem álverið hefur starfað hér í Hafnarfirði hafa myndast gríðarlega sterk viðskiptatengsl inn í iðnaðar- og atvinnulíf okkar Hafnfirðinga. Á þessum árum hefur skapast mikil þekking á þessari starfssemi og ný fyrirtæki orðið til, út frá starfsemi álversins.

Hagur Hafnarfjarðar mótmælir harðlega þeim ítrekuðu rangfærslum sem Sól í Straumi fær að flytja sem sannleika í íslenskum fjölmiðlum. Þannig hafa samtökin komist upp með að rangfæra tölur og staðreyndir og sá tortryggni.
Flestir fjölmiðlar hafa gagnrýnislaust flutt fréttir frá Sól í Straumi þó svo að staðreyndir hafi vísvitandi verið sniðgengnar. Einu fjölmiðlarnir sem hafa sýnt öllum sjónarmiðum sömu virðingu eru Fjarðarpósturinn og Víkurfréttir.
Hagur Hafnarfjarðar vill koma eftirfarandi á framfæri. Sól í Straumi og hagsmunaaðilar þeim tengdir eru að reka einhverja stærstu og dýrustu kosningabaráttu sem hagsmunasamtök hafa staðið fyrir á Íslandi. Framtíðarlandið hefur eytt tugum milljóna í gerð auglýsingaefnis, dýra auglýsingaherferð og fundi þar sem skilaboðin er fyrst og fremst gegn stækkun álversins. Hafnarfjarðarleikhúsið er þessa dagana að sýna uppfærslu á áróðursverki Andra Snæs. Fjölmiðlar hafa nú innanborðs yfirlýsta stuðningsmenn Framtíðarlandsins og virðast yfirmenn þeirra stofnana ekki gera athugasemdir við þennan opinbera stuðning starfsmanna sinna. Við spyrjum: Er þess gætt að þessir fréttamenn hafi ekki áhrif á fréttaflutning af íbúakosningunni?
Fulltrúar Sólar í Straumi hafa átt ótakmarkaðan aðgang að fjölmiðlum og fengið að segja sína útgáfu af sannleikanum. Fulltrúum Hags Hafnarfjarðar hefur ekki verið boðið upp á slík viðtöl.
Við teljum það sanngjarna kröfu af okkar hálfu að fá að koma okkar sjónarmiðum að með sama hætti og fulltrúar þeirra sem á móti eru. Hefur eitthvað breyst á Íslandi? Eru okkar skoðanir ekki jafn réttháar og skoðanir þeirra sem flokka sig sem umhverfisverndarfólk?
Hagur Hafnarfjarðar eru samtök fólks sem óttast um vinnu sína verði stækkun hafnað. Við minnum á að fimmta hvert fyrirtæki í Hafnarfirði á afkomu sína að hluta eða öllu leiti undir viðskiptum og þjónustu við álverið. Á annað þúsund hafnfirðinga eiga lífsafkomu sína undir þessum fyrirtækjum. Eigum við í það minnsta ekki skilið sanngirni í umfjöllun fjölmiðla?  Ingi B. Rútsson formaður Hags Hafnarfjarðar 

 

SigfúsSig.

Ps. Breytt kl.12.25: Letur stækkað.

Athugasemdir

[Guðjón Sigþór Jensson, 28.3.2007 kl. 11:35]

Sitthvað jákvætt mætti segja um álverið. En mér finnst margir fylgjendur stækkunar álbræðslunnar týna sér alveg í lofgjörðinni.

 

Á þá ekki að álvæða landið milli fjalls og fjöru í hvelli sbr lofsöng margra um álbræðsluna í Straumsvík þessa dagana? Er allt í stakasta lagi eða fá menn svona ofbirtu að þeir sjái ekkert nema gullið og grænu skógana? Hvar skyldu þeir nú vera? Ekki eru þeir í grennd við Straumsvík! Af gullinu er það að segja að mest fer það úr landi en hér verður fyrst og fremst laun starfsmanna eftir í landinu auk ýmissa þjónustugjalda. Rafmagn er verulega niðurgreitt af almenningsveitunum og er miður að við, venjulegt fólk, getum ekki notið þess að fá þessa mikilvægu orku á betra verði.

Mér finnst skorta verulega á varkárari og meiri gagnrýnni á þjóðmálin. Umræðan um stækkuneða ekki stækkun í Straumsvík ekki undanskilið!

Með þeirri von að Hafnfirðingar athugi vel og vandlega kosti og lesti betur áður en þeir ganga til þessara kosninga. Þá má velta fyrir sér: nú hefur þetta stórfyrirtæki beitt sér mjög mikið í undirbúningi vals Hafnfirðinga. Hvað verður næst? Verða kannski þingkosningar 2011 í boði þeirra álbræðra Alkan og Alkóa?

Mosi

[Guðmundur Ragnar Björnsson, 28.3.2007 kl. 11:49]

Ég sá reyndar ekki betur en að Friðrik Sophusson hefði komið fram með að arðsemi Landsvirkjunar væri 11,9%. Það þýðir amk að arðsemin er umfram verðbólgu þannig að fyrirtækið er ekki rekið með tapi. Væntanlega þýðir það að orkan er ekki gefin eins og víða er haldið fram.  

[Ólafur fannberg, 28.3.2007 kl. 12:18]

hlutlaus enda ekki Hafnfirðingur hehehe

[Vilborg Traustadóttir, 28.3.2007 kl. 13:04]

Þetta er líka á skipulögðu iðnaðarsvæði og það verður að segjast að snyrtilegra iðnaðarsvæði hef ég varla séð á byggðu bóli en kring um Álverið í Straumsvík. Mér finnst stjórnmálamenn eins og Lúðvík Geirsson mjög óábyrgir að láta ekki í ljós sitt álit á hvaða áhrif báðir kostir hafa fyrir framtíð Hafnarfjarðar.  Til hvers heldur hann og bæjarstjórnin að þau séu í bæjarstjórn? 

[Sigfús Sigurþórsson., 28.3.2007 kl. 13:25]

Einmitt Valborg, á byggðu bóli. Svo snnsrlega er það skrítið að Lúðvík og bæjarstórnin skuli ekki hver þeirra hugsjón er, að vísu með undantekningum en frá Lúðvík hefur ekkert heyrst, eða allavega ekki svo ég viti.

[Kristberg Snjólfsson, 28.3.2007 kl. 14:31]

Hættið þessu væli ! álverið er flottur kostur, held að Hafnfyrðingar ættu að vera ánægðir með að fá enn öflugra fyrirtæki ´Fjörðinn  það er endalaust verið að rakka niður stóryðju, veit ekki hvar við værum ef að hún hefði ekki skapað fullt af störfum undanfarna áratugi. Mengunargræjurnar eru orðnar það góðar að þetta er flott.   og muna svo það er gott að búa í Kópavogi

[Örvar Þór Kristjánsson, 28.3.2007 kl. 15:29]

Flottur pistill.

Er með Álverinu, fæ því miður ekki að kjósa en styð stækkunina.  Faðir minn tjáði mér í gær að vinstri menn hefðu látið ýmis stór orð falla þegar Álverið opnaði á sínum tíma.  Þeir sögðu að mengunar áhrifin yrðu gríðarleg og það yrði vart hægt að búa í næsta nágrenni, t.d á Suðurnesjunum.  Ég hef kynnt mér málin og mér finnst Alcan hafa staðið í mjög svo málefnanlegri umræðu.  Það hafa umhverfisverndarsamtök ekki gert og öfgar og múgæsing fylgt þeirra málflutning.  Það yrðu stór mistök að kjósa ekki með stækkun.  En hvernig er ástandið, hvernig halda menn að þetta fari? Tvísýnt?

Ef atvinnuástandið væri bágborið hér á landi væru ekki svo margir á móti stækkun Álversins.  Það virðist vera ákveðið tískufyrirbrigði að vera á móti öllu í dag, háværir öfgahópar eru að komast í tísku.  Þetta er hvimleitt tískufyrirbrigði og oftar en ekki eru menn á móti hlutunum án þess að geta fært fyrir því haldbær rök.   Undarlegt en svona er Ísland í dag.

[Sigfús Sigurþórsson., 28.3.2007 kl. 16:06]

Já upp með ermarnar Kristberg og ekkert væl.

Tvísýnt Örvar, í mínum huga er ekki svo, fólk er ansi mikið að snúast á sveif með þeim sem vilja efla Hafnarfjörð. Kaldhænislegt, þetta með háværir öfgahópar eru að komast í tísku- Það er mikill munur á að þegar þú ert að tala við fólk sem er með eða á móti stækkuninni, og eins hér á Blogginu, að þeir sem eru á móti eru (með undantekningum) háværir og með allt að því svívirðingar, en þeir sem standa með stækkuninni eru gegnum sneytt að tjá sig og sýnar væntingar á afar prúðmannlegan hátt, hverju skildi það sæta?

[Anna Benkovic Mikaelsdóttir, 29.3.2007 kl. 05:32]

alltgott og blessað...nema að það er svo stórt og ljótt!

[Vilborg Traustadóttir, 29.3.2007 kl. 08:22]

Það var stór ruslahaugur þarna hinum megin við Reykjanesbrautina fyrir ekki alls löngu. Fannst hann ljótur.  Sem betur fer er allt á betri leið og held það megi þakka hver Álverið hefur gengið á undan með góðu fordæmi hvað varðar snyrtimennsku.